Pomnik pomordowanych Polaków w Palikrowach. Na krzyżu jest napis w języku ukraińskim: W tym miejscu 12 marca 1944 r. zostało rozstrzelanych 365 mieszkańców Palikrów. Wieczna im pamięć.

Zbrodnia w Palikrowach – zbrodnia dokonana przez 12 marca 1944 przez 4 pułk policji SS złożony z przeszkolonego w Niemczech pierwszego rzutu ukraińskich ochotników do 14 Dywizji Grenadierów SS, oraz miejscowe bojówki UPA i SKW w Palikrowach, gmina Podkamień w dawnym województwie tarnopolskim. 365 Polaków zostało rozstrzelanych.

W 1944 r. Palikrowy liczyły 1884 mieszkańców i 360 zagród. 70% ludności stanowili Polacy, we wsi znajdowało się kilkanaście rodzin uciekinierów z rzezi wołyńskiej.

12 marca w okolice Podkamienia przybył pododdział 4 pułku policyjnego SS wraz z bojówkami UPA i SKW. Część sił wzięła udział w szturmie na klasztor w Podkamieniu i wymordowaniu ukrywających się tam osób (w tym części mieszkańców Palikrów). Pozostała grupa napastników otoczyła Palikrowy.

Łąka, na której rozstrzelano Polaków

Po ostrzelaniu, wieś została zajęta przez Ukraińców. Na łące zebrano mieszkańców. Po oddzieleniu i wypuszczeniu Ukraińców, wszyscy Polacy zostali rozstrzelani z ciężkich karabinów maszynowych. Ocalało zaledwie kilka rannych osób.

Po egzekucji polskie domy zostały spalone wraz z dobytkiem, którego część została wywieziona przez napastników. Odnalezieni w kryjówkach Polacy zostali zamordowani. Ustalono 265 nazwisk ofiar z łącznej liczby 365 zabitych.

Na miejscu zbiorowej mogiły postawiono pomnik z liczbą ofiar.

Bibliografia

• Sz. Siekierka, H. Komański, H. Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939‑1946, t. II, NORTOM, Wrocław 2006, ISBN 83-89684-50-0
• W. Siemaszko, E. Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, t. II, Von Borowiecky, Warszawa 2000