125
115
121
Zbrodnia w Janówce

Zbrodnia w Janówce – zbrodnia dokonana w Boże Narodzenie 25 grudnia 1943 podczas tzw. rzezi wołyńskiej na ludności polskiej przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii wspomagany przez uzbrojonych chłopów ukraińskich. Miejscem zbrodni była kolonia Janówka, gmina Lubitów, powiat kowelski, w województwie wołyńskim. Wskutek tej zbrodni zginęło ponad 40 Polaków.

Atak UPA na kolonię był fragmentem tzw. "krwawego świętowania" - szeroko zakrojonego ataku UPA na 5 polskich osiedli: Janówkę, Radomle, Stanisławówkę, Batyń i Lublatyn.

Samoobrona Janówki spodziewała się ataku w noc wigilijną. 25 grudnia nad ranem, uznając że zagrożenie minęło, członkowie samoobrony rozeszli się do domów na świąteczne śniadanie. Ponadto, na skutek rozpuszczenia przez Ukraińców fałszywych pogłosek o zbliżaniu się Niemców, Polacy ukryli broń palną.

Wówczas na kolonię napadli upowcy wspierani przez chłopów ukraińskich, paląc zabudowania i mordując ludność cywilną, która rzuciła się do ucieczki w stronę ośrodka samoobrony w Zasmykach. Członkowie samoobrony stawili zaimprowizowany opór, jednak musieli ustąpić w wyniku przewagi przeciwnika. Ukraińców wyparł z Janówki dopiero kontratak kompanii AK z Kupiczowa pod dowództwem por. Stanisława Kądzielawy "Kani".

Wskutek napadu zginęły 42-43 osoby cywilne oraz poległo w walce 2 członków samoobrony.


Źródła

  • Władysław Filar, Wołyń 1939-1944, Toruń 2003.
  • Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa 2000 , Wydawnictwo "von Borowiecky"; ISBN 83-87689-34-3;