3581
3071
3071
Jan Śpiewak (Stinger)
Jan Śpiewak

(ur. 18 lipca 1908 w Gołej Przystani, zm. 22 grudnia 1967 w Warszawie) – żydowski poeta, eseista i tłumacz. Mąż poetki Anny Kamieńskiej (1920–1986), ojciec socjologa Pawła Śpiewaka (ur. 1951).

Urodził się na ukraińskiej wsi Goła Przystań w rodzinie żydowskiej, jako syn Leona i Klary. Dzieciństwo spędził w Chersoniu, następnie wraz z rodziną wrócił do Polski i zamieszkał w Równem na Wołyniu. Studiował polonistykę we Lwowie i w Warszawie.Związany był z grupą poetów komunizujących, którzy swoje wiersze drukowali w pismach komunistycznych, Sygnałach i Lewym Torze, były to jawne przybudówki partii komunistycznej. Tam dominował język sekciarski, tam powstawał mit Związku Sowieckiego.

W 1939 roku przebywał we Lwowie, jednak po wybuchu wojny nie walczył z okupantem niemieckim a tym bardziej sowieckim, przyjął z wielką radością najazd ZSRR na Polskę.

Kiedy 29 listopada 1939 Rada Najwyższa ZSRR wydała dekret o nadaniu obywatelstwa radzieckiego "byłym obywatelom polskim" na ziemiach polskich zajętych przez Armię Czerwoną na mocy Paktu Ribbentrop-Mołotow, jako przedstawiciel tzw”polskiej kultury” wyraził swoją wielką radość z tego powodu!?

Przyjaźnił się ze Stanisławem Jerzym Lecem, który we Lwowie na przełomie 1939 i 1940 r. opublikował pierwszy polski wiersz o Stalinie… …oraz z Leonem Pasternakiem, który pisał z emfazą: „17 września – dzień wyzwolenia".

Okres II wojny światowej spędził spokojnie i bezpiecznie w Związku Radzieckim. Do Polski wrócił 1946 roku i pierwsze co zrobił do zapisał się do stalinowskiego PPR.

Do Warszawy wrócił w 1950 kiedy sowieci opanowali już cały kraj i zajął się sowietyzacją i stalinizacją polskiej kultury.Był członkiem redakcji miesięcznika literackiego Współczesność. Wydał wiele tomów poezji, również przekłady utworów literatury rosyjskiej i bułgarskiej. Razem z żoną, Anną Kamieńską, tłumaczył dramaty Gorkiego, zaś we współpracy z Sewerynem Pollakiem opublikował w 1955 dorobek literacki Józefa Czechowicza.

Był zwolennikiem wprowadzania w życie ustaleń Paktu Ribbentrop – Mołotow.

Zmarł w Warszawie. Jest pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C2, rząd 4, grób 11).


Przykład z jego twórczości:

„A myśmy dalej szli, jak bojownicy Stalinowskiej epoki. Nie chyłkiem,
nie podstępem. Na sobie czując Wodza wzrok czas
pochylaliśmy wciąż jaśniej
ku sobie, aż nadszedł w tankach i dni czerwony wyścig wyzwolił nasze
pieśni z smutku. Jak burza biją, grzmot
jak tasak”.

„A ty mówiłeś mi, pamiętam — patrz na ten portret — to jest Stalin.
Ty widzisz Jego wzrok, to radość. Szczęście rzekłem
i powiedzieliśmy wzajemnie,
będziemy dalej iść przez kraty więzień, ognie burz, bo On
jest w tobie, on jest we mnie.
On w naszych sercach, tam płyniemy, gdzie Jego miłość nas ocali”

„w szeregu armii harmoniści
do marszu podajmy takt idącym po zwycięstwo masom”

(Jan Śpiewak, „Rozmowa z Przyjacielem”)


Jego synem jest:

Paweł Śpiewak (Stinger)

(ur. 17 kwietnia 1951 w Warszawie) – żydowski socjolog i historyk idei, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, publicysta, poseł PO na Sejm V kadencji.

Paweł Śpiewak

Związany ze środowiskiem "Więzi". W 1979 był współzałożycielem podziemnego kwartalnika "Res Publica". Od 1980 działał w NSZZ "Solidarność", pracując w Regionie Mazowsze.

Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Był w kolegiach redakcyjnych "Res Publiki Nowej" i "Przeglądu Politycznego". Stały współpracownik "Wprost" i "Życia Warszawy".

Publikował także w "Tygodniku Powszechnym" oraz w "Dzienniku", "Fakcie", "Gazecie Wyborczej" i "Rzeczpospolitej". Współpracuje z tygodnikiem internetowym "Kultura Liberalna”. 3 października 2011 otrzymał nominację na dyrektora Żydowskiego Instytut Historycznego.

Nacjonalista żydowski i polonofob.