(ur. 21 października 1893 w Brwinowie, zm. 7 czerwca 1952 w więzieniu mokotowskim w Warszawie) – oficer służby stałej Wojska Polskiego II RP (major), członek Tajnej Armii Polskiej, Konfederacji Zbrojnej, Narodowej Organizacji Wojskowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, komendant Okręgu Podlaskiego NZW, ps. "Rolka", "Jakub".

Uczęszczał do III Gimnazjum Rządowego w Warszawie. W 1909 zorganizował antyniemiecką manifestację w rocznicę strajku polskich dzieci we Wrześni, podczas której zerwał i podeptał godło z siedziby konsulatu niemieckiego. Za karę został wydalony ze szkoły i osadzony na 11 miesięcy w Cytadeli. Po wyjściu na wolność podjął pracę na kolei, jednocześnie ucząc się w domu. Pod koniec 1911 został zwolniony z pracy na skutek interwencji carskiej policji politycznej Ochrany. Wyjechał następnie na Ukrainę, gdzie przy pomocy działaczy PPS znalazł pracę w Kijowie, a następnie Humaniu. W 1914 udał się na Kaukaz, chwytając się różnych zajęć. Jeszcze w tym samym roku powrócił do Warszawy.

W początkowym okresie I wojny światowej został aresztowany przez Rosjan i uwięziony w więzieniu w Smoleńsku. Następnie wcielono go do armii rosyjskiej. W Smoleńsku ukończył szkołę podoficerów artylerii. Przydzielony do 5 baterii 52 górskiej brygady artylerii polowej, został skierowany na front w Karpaty. Za męstwo w walkach dostał medal św. Jerzego. Po wybuchu w Rosji rewolucji lutowej wstąpił do II Korpusu Polskiego, w którym służył w IV brygadzie artylerii. Podczas bitwy pod Kaniowem 11-12 maja 1918 został ranny, a następnie wzięty do niewoli niemieckiej. Zbiegł z transportu kolejowego (ponownie ranny) i dołączył do tworzącej się 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Lucjana Żeligowskiego. W styczniu 1919 mianowano go dowódcą 2 baterii I dywizjonu artylerii; uczestniczył w bitwach z bolszewikami pod Odessą i Tyraspolem. Następnie pieszo przedostał się do Polski.

Wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Walczył z Ukraińcami podczas ataku wojsk polskich na Jazłowiec – Halicz. Ukończył podchorążówkę artylerii w stopniu podporucznika. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920; walczył m.in. na przedmościu warszawskim w sierpniu 1920 jako oficer 9. baterii 19 Pułku Artylerii Lekkiej w składzie 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Został odznaczony Krzyżem Walecznych za "odwagę i zimną krew" wykazane 15 sierpnia 1920 w bitwie pod Radzyminem. Brał udział w dalszych walkach Dywizji pod Lidą, Wilnem i Rykontami.

Od 1921 pracował w PKU-Wilno jako urzędnik ds. specjalnych. Od połowy lat 20. był szefem ekspozytury Oddziału II Sztabu Generalnego WP w Wilnie. Jednocześnie podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Wileńskim. Ukończył szkołę podchorążych piechoty wyróżniony pamiątkową szablą. W 1930 przeszedł w Warszawie specjalny kurs wywiadu i kontrwywiadu. Od 1933 był szefem placówki wywiadowczej w Siedlcach. Doprowadził do schwytania wielu agentów sowieckich i niemieckich. Brał udział w wojnie obronnej 1939 w obronie Wilna i obronie Grodna. Dostał się do niewoli sowieckiej, ale nierozpoznany przez NKWD jako oficer po kilku dniach uciekł z obozu jenieckiego.

W czasie okupacji niemieckiej zaangażował się w działalność konspiracyjną. Początkowo współorganizował tajne struktury IV Okręgu Tajnej Armii Polskiej na Podlasiu. Następnie został szefem lokalnej komórki wywiadu. Wraz z TAP przeszedł do Konfederacji Zbrojnej, a potem do Narodowej Organizacji Wojskowej. Od końca 1942 był członkiem Narodowych Sił Zbrojnych, w których pracował w komórce wywiadu i kontrwywiadu Okręgu XII Podlaskiego. Trzykrotnie był aresztowany przez Niemców, ostatecznie trafił do obozu koncentracyjnego na Majdanku, z którego po kilku miesiącach został zwolniony. Opracował plan odbicia z więzienia siedleckiego kilku oficerów NSZ, w tym komendanta Okręgu XII, ppłk. Stanisława Miodońskiego ps. "Sokół", a następnie współdziałał w jego realizacji.

Po wkroczeniu do Siedlec Armii Czerwonej został aresztowany przez NKWD i wywieziony do łagru filtracyjnego nr 283 w Stalinogorsku pod Smoleńskiem. Po powrocie do Polski w 1945 zaangażował się w antykomunistyczną działalność konspiracyjną w ramach Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Był zastępcą, a od kwietnia 1946 pełnił funkcję komendanta Okręgu Podlaskiego NZW. Zorganizował 3 oddziały Pogotowia Akcji Specjalnej. W grudniu 1950 został aresztowany przez UB.

Po brutalnym śledztwie w więzieniu przy ul. 11 Listopada w Warszawie został skazany na śmierć przez krwawego sędziego Stefana Michnika ( brat Adama Michnika – naczelnego GW). Stracono go 7 czerwca 1952 w więzieniu mokotowskim.

W 1998 został zrehabilitowany. Miejsce jego pochówku do dziś jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w Kwaterze "Na Łączce".

Był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Walecznych.

Źródła

• Mariusz Bechta, Leszek Żebrowski, NSZ na Podlasiu, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, 1998
• Wiesław Charczuk, Formacje zbrojne obozu narodowego na południowym Podlasiu w latach 1939-1947, Instytut Historii Akademii Podlaskiej, 2003