3629
3309
3309
Adam Humer
Adam Humer

Adam Humer (właśc. Umer, ur. 27 kwietnia 1908 w Camden (USA), zm. listopad 2001 w Warszawie) – oficer śledczy bezpieczeństwa publicznego, zbrodniarz stalinowski.

Urodził się w chłopskiej rodzinie o niemieckich korzeniach. W czasie studiów należał do organizacji studenckiej "Funk" oraz Związku Akademickiej Młodzieży Socjalistycznej. Członek Komunistycznego Związku Młodzieży Zachodniej Ukrainy, Wszechzwiązkowego Leninowskiego Związku Młodzieży Komunistycznej, PPR i PZPR.

Funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w PRL. W resorcie od 12 września 1944 (m.in. kierownik Sekcji Śledczej WUBP w Lublinie, od 15 lutego 1945 kierownik Sekcji VIII Wydziału I, od 31 sierpnia 1945 zastępca kierownika Wydziału VII Departamentu I MBP, od 16 września 1945 zastępca kierownika Wydziału IV Samodzielnego MBP, od 1 lipca 1947 wicedyrektor, jednocześnie naczelnik Wydziału II Departamentu Śledczego MBP, od 1 września 1951 wicedyrektor Depatramentu Śledczego MBP).

Zwolniony ze stanowiska 31 grudnia 1954, z resortu 31 marca 1955. W późniejszym czasie, mimo iż formalnie był poza resortem, to faktycznie doradzał organom SB jako specjalista od ruchu narodowego.

Tymczasowo aresztowany w 1992. W 1994 skazany za wymuszanie zeznań torturami. Udowodniono mu udział w wielu przesłuchaniach, upokarzanie, głodzenie i torturowanie więźniów politycznych. Skazany został na dziewięć lat więzienia, w drugiej instancji w 1996 zmniejszono wyrok do siedmiu i pół roku, zmarł podczas przerwy w wykonywaniu kary. Na procesie zeznawały ofiary Humera – m.in. Juliusz Bogdan Deczkowski (AK) i Maria Hattowska (WiN), Stanisław Skalski. Według ich zeznań wobec kobiet Humer stosował m.in. bicie nahajką oraz drutem kolczastym w piersi i krocze.

Humer był także oskarżany o skrytobójcze zamordowanie dziennikarza Tadeusza Łabędzkiego. Prowadził również śledztwo w sprawie Adama Doboszyńskiego, skazanego na śmierć w 1949.


Literatura

  • Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. tom I 1944-1956, Redakcja naukowa: Krzysztof Szwagrzyk, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2005.