Garnizon Dwór AK – struktura terytorialna i bojowa Okręgu Wilno AK swym zasięgiem obejmująca miasto Wilno.

Dowództwo

komendant garnizonu:

• kpt. Aleksander Wasilewski - do marca 1940
• kpt Karol Zieliński "Czarew" - 1940
• mjr Leon Koplewski "Skarbek", "Bezmian" - 1944

szef sztabu komendy miasta:

• ppor. Antoni Burzyński - do listopada 1940
• kpt. Dąbrowski "Kryś" - 1944

kwatermistrz:

• por Julian Pietraszewski "Julian" - 1940
• por. Kazimierz Pietraszkiewicz "Konrad" - 1944

Organizacja garnizonu

Konspiracyjny garnizon miasta Wilna podzielony był na dzielnice, a te z kolei na trzy rejony każda. Dzielnica konspiracyjna miała przygotować w konspiracji batalion strzelecki, złożony z trzech kompanii wystawianych przez rejony.

W skład "Dworu" początkowo wchodziły cztery dzielnice : Śródmieście z Antokolem i Zarzeczem, Kalwaryjska, Zwierzyniec i Zakręt, Nowy Świat.

Wiosną 1940 zreorganizowano garnizon. Posiadał on wtedy następujący podział i obsadę etatową:

• Dzielnica A - Śródmieście
• Dzielnica B – Kalwaryjska – mjr Tadeusz Topór-Wąsowski
• Dzielnica C – Zwierzyniec i Zakręt – ppor. Klott
• Dzielnica D – Antokol i Zarzecze mjr Władysław Zarzycki "Rojan"
• Dzielnica E – Nowy Świat i Wilcza Łapa

W styczniu 1943 zlikwidowano podział okręgu na "Dwór" i "Pole". Od tej pory okręg dzielił się na garnizon miasta Wilno i Inspektoraty

W 1944 podział garnizonu wyglądał następująco

• Dzielnica "A" - obszar na prawym brzegu Wilii, zamieszkiwany przez rodziny wojskowe, zgrupowane wokół licznych tam koszar. Dowódca: mjr Bolesław Zagórny "kapitan Jan" (1944)
• dzielnica "B" - obejmowała Zwierzyniec. Granica biegła między ul. Zakretową, Małą Pohulanką, Skopówką, Wielką, Ostrobramską (do toru kolejowego), a z drugiej strony Wilią i Wilejką Dowódca: mjr Władysław Zarzycki "Rojan"
• Dzielnica "C" - obejmowała tereny między prawym brzegiem Wilejki i lewym brzegiem Wilii - Antokol, Zarzecze i Belmont. Dowódca:kpt. Topór-Wąsowski "Nowicki" (1944)
• Dzielnica "D" - obszar na południe od dzielnicy "B". Jej granica przebiegała ul. Dolną do Zakretowej, Małej Pohulanki, Poznańskiej i Skopówki do ul. Wielkiej, dalej na zachód od ul. Wielkiej i Ostrobramskiej do toru kolejowego i wzdłuż toru do Kolonii Wileńskiej. Południową granicę stanowiły tereny kolejowe. Dowódca: kpt. Józef Grzesiak "Czarny", "Kmita"
• Dzielnica "E" - obszar na południe od terenów kolejowych do lotniska na Porubanku włącznie. Dowódca: kpt. Aleksander Tomaszewski "Al"

Bibliografia

• Roman Korab-Żebryk: Operacja wileńska AK. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-04946-4.
• Longin Tomaszewski: Kronika Wileńska 1939-1941 : z dziejów Polskiego Państwa Podziemnego. Warszawa: Pomost, 1990.