7 Wileńska Brygada Armii Krajowej - polski oddział partyzancki Wileńskiego Okręgu Armii Krajowej.

Brygada sformowana została w lutym 1944 w Bolesławowie na bazie oddziału bosmana Jana Czerwińskiego "Żuka" i oddziału partyzanckiego Wacława Makowskiego "Wacława".

Dowódcą 7 Wileńskiej Brygady AK był por. Wilhelm Tupikowski ps. "Wilhelm". Dowódcą oddziału kadrowego Brygady był zaś Aleksander Alesionek ps. "Piorun".

Żołnierze oddziału wzięli udział w Operacji Ostra Brama. W lipcu 1944 brygada liczyła ok. 300-400 partyzantów

Od lutego 1944 brygada działała w rejonie Puszczy Prudnickiej. Do połowy marca prowadzono prace organizacyjne, a żołnierze szkolili się. 21 marca oddział brygady pod dowództwem W. Makowskiego "Wacława" przeprowadził akcję na Białą Wakę. 25 marca 1944 roku 20-osobowy pododdział uderzył na stację kolejową Wielkie Pole. Rozbito niemiecki posterunek ochrony kolei. Wykorzystując zaskoczenie uderzono na też właśnie przybyłe dwa wagony litewskich żołnierzy z korpusu Plechavicziusa. Zaskoczeni Litwini po krótkiej walce skapitulowali. Zdobyto broń, amunicję i skrzynie z konserwami. Z pobliskiej wsi zarekwirowano furmanki, załadowano zdobycz, zwolniono jeńców i wycofano się do Puszczy Rudnickiej. Po godzinie z Jaszun przyjechały dwie ciężarówki Niemców. Niemcy nie kontynuowali jednak pościgu w lesie. Akcja zakończyła się pełnym sukcesem.

Pod koniec marca w okolice Puszczy Rudnickiej przeszłą też 3 Brygada Szczerbca. W czasie spotkania brygad doszło do krótkiej wymiany bratobójczego ognia. Przednia straż 3 Brygady ubrana była w niemieckie mundury, a biało-czerwonych opasek z daleka nie zauważono. Podczas spotkania ustalono plan współdziałania. Dotyczyło ono między innymi wspólnej akcji na Nowe Troki. Celem odwrócenia uwagi niemieckiego garnizonu, zaplanowano pozorny atak kawalerii 3 Brygady na Landwarów. W chwili, kiedy kawaleria rozpoczęła ostrzeliwanie Landwarowa, pozostałą część 3 Brygady i pluton 7 Brygady uderzyły na Nowe Troki. Pozostała część 7 Brygady stanowiła ubezpieczenie. Zdobyto Arbeitsamt, gdzie spalono wszystkie dokumenty. Szczególnie zaciekłe walki toczyły się przy zdobywaniu siedziby Gestapo i koszar policji litewskiej. Partyzanci odnieśli zwycięstwo. Zwolniono 45 Polaków z miejscowego więzienia. W akcji zginął jeden żołnierz, 10 zostało rannych. Zdobyto bardzo dużą ilość broni, amunicji, granatów, mundurów, żywności, papierosów, maszyn do pisania. Nad ranem brygady wykonały 30-kilometrowego odskok.

W końcu marca brygada stacjonowała w Skorbucianach. 12 kwietnia 7 Brygada została zaatakowana od strony Ternian i Międzyrzecza przez niemiecki oddział. Atak zaskoczył partyzantów. Oczekiwano plutonu 3 Brygady "Szczerbca", umundurowanego zwyczajowo na wzór niemiecki. Podczas walk pod Skorbuciany podszedł sowiecki oddział partyzantki. On też miał za zadanie zlikwidować 7 Brygadę. Oddział sowiecki włączył się do walki. Trzy walczące strony walczyły każda z każdą. Wykorzystując tę sytuację 7 Brygada wycofała się z pola walki i odskoczyła od Skorbucian.

9 maja uderzono na niemiecką załogę majątku Landwarów. W wyniku tej akcji zdobyto kilkanaście koni pociągowych. Niestety, nie udało się zdobyć broni. Jeden z partyzantów nie wytrzymał nerwowo i wystrzelił przedwcześnie. Zaalarmowało to Niemców, którzy nie dali się rozbroić.

12 maja została przeprowadzona akcja we wsi Kiewliszki. Oddział litewski rozkazał mieszkańcom Kiewliszek zorganizować dla siebie kąpiel w łaźni. Partyzanci 7 Brygady, zaalarmowani przez łącznika, otoczyli łaźnię i rozbroili bez walki zaskoczonych Litwinów. Był to oddział który, według oświadczeń miejscowych chłopów, wielokrotnie znęcał się nad miejscową ludnością. Sąd doraźny skazał siedmiu Litwinów na śmierć przez rozstrzelanie.

7 czerwca brygada całością sił przeprowadziła akcję na bunkry w okolicach Południ. Niemiecko-litewska obsada bunkrów odparła jednak ataki. Po nadejściu posiłków brygada wycofała się z pola walki bez strat własnych.

Od 9 do 18 czerwca brygada prowadziła szkolenie taktyczne w Taboryszkach. 19 czerwca jej 2 i 3 pluton przeprowadził akcję na niemiecki magazyn broni i bomb lotniczych koło Jaszun. Akcja przebiegła bez strat własnych. Zdobyto bomby, które przekazano w majątku Ropieje do magazynu konspiracyjnego.

Bibliografia

• Jarosław Wołkonowski, Grzegorz Łukomski: Okręg Wileński Związku Walki Zbrojnej Armii Krajowej w latach 1939-1945. Warszawa: Adiutor, 1996. ISBN 83-86100-18-4.
• Roman Korab-Żebryk: Operacja wileńska AK. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-04946-4.
• Z.Boradyn, A. Chnielarz, H. Piskunowicz: Z dziejów Armii Krajowej na Nowogródczyźnie i Wileńszczyźnie. Radom: Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Kadr, 1997. ISBN 8390716803.
• Struktura Organizacyjna Armii Krajowej, Marek Ney-Krwawicz w: Mówią wieki nr 9/1986.
• Skrócony zakres historii VII Wileńskiej Brygady Armii Krajowej "Wilhelma" oraz oddziałów "Żuka" i "Gozdawy". 1943-1944, Gdańsk.