3629
2259
Roman Szuchewycz
Roman Szuchewycz
Roman Szuchewycz

Roman Szuchewycz, ps. Taras Czuprynka (ur. 30 czerwca 1907 w Polsce w Krakowcu pow. Jarosław, zm. 5 marca 1950 w Biłohoroszczy k/Lwowa) – nazista, ukraiński nacjonalista, esesman i dowódca zbrodniczego SS Nachtigall wsławionego mordem polskich profesorów we Lwowie i pogromem żydów oraz dowódca UPA, odpowiedzialnej za ludobójstwo Polaków oraz Żydów, Ukraińców, Rosjan, Czechów i innych na terenie Wołynia, Podola, Małopolski Wschodniej i Lwowa.

Był synem sędziego powiatowego, studentem Politechniki w Gdańsku i we Lwowie, po ich ukończeniu inżynierem budownictwa. Działalność polityczną w czasie nauki w gimnazjum, w roku 1923 roku wstąpił do UWO. W 1926 roku brał udział w zamachu na kuratora szkolnego ziemi lwowskiej Stanisława Sobińskiego, strzelając mu w tył głowy przy ul.Zielonej we Lwowie.

W roku 1929 wstąpił do OUN, gdzie zajmował stanowisko w referacie wojskowym. Organizował napad rabunkowy na pocztę w Gródku Jagiellońskim oraz zamach terrorystyczny na radziecki konsulat we Lwowie. W Niemczech przeszedł przeszkolenie dywersyjno-szpiegowskie pod kierunkiem Abwehry.

W 1930 roku był organizatorem zamachu na posła Tadeusza Hołówkę (sympatyka ukraińców) w Truskawcu a w 1934 roku na Ministra Spraw Wewnętrznych II RP –Bronisława Pierackiego i szereg innych policjantów w tym na komisarza Czechowskiego. Za działalność antypaństwową więziony w obozie dla więźniów politycznych w Berezie Kartuskiej. Na mocy amnestii wyszedł z więzienia w roku 1938 i wyjechał na Ruś Zakarpacką.

Po ataku III Rzeszy na ZSRR Lwów został zajęty przez Wehrmacht 30 czerwca 1941 roku, lecz już na 7 godzin przed zdobyciem miasta przez dywizję strzelców alpejskich, wkroczył do Lwowa ukraiński batalion Nachtigall z udziałem Abwehry pod dowództwem niemieckim Albrechta Herznera (oficerem łącznikowym był Theodor Oberländer, profesor uniwersytetu w Królewcu) i dowództwem ukraińskim - Romana Szuchewycza. Oddział ten uczestniczył w tragicznych pogromach lwowskiej ludności żydowskiej i mordzie profesorów lwowskich.

Po ogłoszeniu w dniu 30.06.1941 deklaracji niepodległości Ukrainy i powołaniu fikcyjnego rządu Jarosława Stećki Szuchewycz został mianowany wiceministrem spraw wojskowych. Rząd Stećki został aresztowany przez Niemców 10 lipca 1941 r. Szuchewycz uniknął aresztowania z rąk Niemców, ze względu na fakt że był esesmanem i fanatykiem Adolfa Hitlera.

W roku 1943 po przejściu do konspiracji organizował UPA. W tymże roku na III Nadzwyczajnym Wielkim Zjeździe OUN mianowany zostaje Komendantem Głównym UPA. Postanowił oczyścić przyszłą Ukrainę z obcych a głównie z Polaków, UPA rozpoczęła mordy ludności polskiej na Wołyniu, w nocy 11 lipca 1943 roku zaatakowała jednocześnie 167 miejscowości polskich, mordując w bestialski sposób ich mieszkańców i grabiąc ich mienie. Szuchewycz wymyślił wówczas hasła „Śmierć jednego Lacha to metr wolnej Ukrainy, Albo będzie Ukraina albo lechicka krew po kolana, Polaków w pień wyciąć”

25 lutego 1944 roku dowódca UPA Roman Szuchewycz rozkazał: „ W związku z sukcesami wojsk sowieckich konieczne jest przyspieszenie likwidacji Polaków, muszą zostać całkowicie zgładzeni, ich wioski spalone [...] ludność polską należy zniszczyć.”

Po zakończeniu II wojny światowej ukrywał się chcąc uniknąć odpowiedzialności za popełnione zbrodnie ludobójstwa [ Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze uznał SS Gallizien za organizacje zbrodniczą i przestępczą ] 5 marca 1950 roku zginął w obławie wojsk NKWD w wiosce koło Lwowa.

12 października 2007 został pośmiertnie nagrodzony tytułem Bohatera Ukrainy przez prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenkę co jest oczywistym skandalem politycznym, policzkiem wymierzonym Polsce oraz profanacją ofiar ludobójstwa OUN-UPA .[dotyczy to także pomordowanych Ukraińców przez OUN-UPA].