Pakt Ribbentrop-Mołotow - nazwa odnoszona zarówno do samego Paktu o Nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich z 23 sierpnia 1939 r., jak i w szczególności do tajnego protokołu dodatkowego stano­wiącego załącznik do tego Paktu.

Tajny protokół dodatkowy:

Przy sposobności podpisania układu o nieagresji między Rzeszą Niemiecką i Związkiem Socjalistycznych Sowieckich Republik podpisani pełno­mocnicy obu stron w ściśle poufnej rozmowie rozpatrzyli sprawę rozgraniczenia stref interesów w Europie Wschodniej. Rozmowa ta doprowadziła do następującego rezultatu:

1. W wypadku przeobrażeń terytorialno-politycznych na terenach należących do państw bałtyckich (Finlandia,Estonia,łotwa,Litwa) północna granica Litwy stanowi równocześnie granicę stref interesów Niemiec i ZSSR. Obie strony uznają interesy Litwy na obszarze Wieleńszczyzny.

2. W wypadku przekształcenia terytorialno-politycznych terenów należących do państwa polskiego strefy Niemiec i ZSSR zostaną rozgraniczone w przybliżeniu linią rzek Narwi, Wisły i Sanu. Kwestia czy interesy obustronne okażą, że jest pożądane utrzymanie niepodległego państwa polskiego, będzie mogła zostać wyjaśniona dopiero w toku dalszego rozwoju politycznego. W każdym wypadku obydwa rządy rozwiążą tę kwestię na drodze przyjacielskiego porozumienia.

3. W odniesieniu do południowego wschodu Europy ze strony sowieckiej podkreślono zainteresowanie Besarabią. Ze strony niemieckiej zadeklarowano całkowite desinteressement polityczne dla tych terenów.

4. Obydwie strony będą traktowały ten protokół jako ściśle tajny.

Moskwa dnia 23 sierpnia 1939r.
Za rząd Rzeszy Niemieckiej: Z upoważnienia Rządu ZSSR:
v.Ribbentrop i W. Mołotow.

Mapa ostatecznego podziału Polski pomiędzy III Rzeszę a ZSRR z 28.09.1939 r. z wytyczoną granicą. Podpisy za zgodność: Stalin, Ribbentrop

Pakt został podpisany przez ministrów spraw zagranicznych obu państw - Joachima Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa, którzy w imieniu swoich przywódców, Adolfa Hitlera i Józefa Stalina, dokonali podziału Europy Środkowej i Wschodniej.

Pakt miał olbrzymie znaczenie dla obu przywódców. Hitlerowi zabezpieczał front wschodni w planowanej przez niego wojnie i atak na Polskę. Stalin zaś powiększał w ten sposób strefę wpływów komunizmu.

70. rocznica wybuchu II wojny światowej: Niemcy i Rosja przeciw Polsce i Europie