Anastas Iwanowicz Mikojan, (ur. 27 listopada 1895 w Sanahin, Armenia, Imperium Rosyjskie, zm. 21 października 1978 w Moskwie, ZSRR) – radziecki polityk, brat Artioma Mikojana. Zbrodniarz ludobójca odpowiedzialny za zbrodnie katyńską.

Pobierał nauki w Ormiańskim Seminarium Duchowym w Tyflisie (obecnie Tbilisi), które ukończył z wyróżnieniem. W tym czasie był już członkiem partii bolszewików (SDPRR(b)). Po rewolucji październikowej działał w Baku, aresztowany przez wojska angielskie, uniknął rozstrzelania.

Anastas Mikojan, Józef Stalin i Sergo Ordżonikidze, Tbilisi 1925 r.

Członkiem Komitetu Centralnego Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewików) został w 1923, czyli za czasów rządów Lenina. Po śmierci Lenina w styczniu 1924 poparł Józefa Stalina. W 1926 został komisarzem (ministrem) handlu, następnie zaopatrzenia; od 1934 przemysłu spożywczego. Początkowo zwolennik NEP-u, nie brał udziału w "prawicowej opozycji" pozostając wierny Stalinowi. W 1934 wszedł w skład Politbiura KC WKP(b); od 1937 wicepremier. Jeden z nielicznych członków rządu, który przeżył represje lat 30. Jako funkcjonariusz partyjny brał udziału w terrorze, choć nie był w tym tak aktywny jak Wiaczesław Mołotow, Łazar Kaganowicz czy Georgij Malenkow.

Podczas wojny kierował sprawami zaopatrzenia armii oraz ewakuacjami przedsiębiorstw. Bezpośrednio odpowiedzialny za mord polskich oficerów w Katyniu, jako jedna z siedmiu osób składających podpis pod wiążącym rozkazem.

Po śmierci Stalina (1953) pozostał w ścisłym kierownictwie, wspierając Chruszczowa w destalinizacji. W 1957 roku poparł Nikitę Chruszczowa w walce z tzw. "antypartyjną grupą" (Mołotow, Kaganowicz, Malenkow i inni). Od 1956 Mikojan w poważnym stopniu określał kurs sowieckiej polityki zagranicznej. Podjął m.in. bezpośrednią decyzję o stłumieniu powstania węgierskiego 1956. W 1962 pośredniczył w rozmowach między Fidelem Castro, Johnem F. Kennedym i Chruszczowem podczas kryzysu kubańskiego.

W latach 1964-1965 sprawował urząd Przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR, czyli formalnej głowy państwa; nie uczestniczył w spisku przeciwko Chruszczowowi, ale zaakceptował nowe władze. W 1965 odszedł na emeryturę.

Mikojan pozostawał w ścisłym kierownictwie państwa ponad 55 lat.