Ukraińska milicja (Ukraińska Milicja Narodowa lub tzw. Sicz), zbrodnicza, ukraińska formacja policyjna stworzona przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery (OUN-B) na zajmowanych przez III Rzeszę terenach USRR (późniejszych terenach Dystryktu Galicja i Komisariatu Rzeszy Ukraina), funkcjonująca od końca czerwca do 1 sierpnia 1941, gdy została rozwiązana przez niemiecką policję bezpieczeństwa, która przystąpiła do nowego zaciągu tworząc podporządkowaną sobie ukraińską policję pomocniczą. W założeniu milicja miała być formacją policyjną rasistowskiego państwa ukraińskiego, którego nieudaną próbę utworzenia nacjonaliści ukraińscy podjęli 30 czerwca 1941 w polskim Lwowie.

OUN-B, poinformowana przez Niemców o zbliżającym się ataku na ZSRR, szczegółowe plany tworzenia milicji opracowała w maju 1941. Milicja miała być tworzona przez grupy marszowe – kilku-kilkunastoosobowe grupy nacjonalistów ukraińskich postępujące za oddziałami Wehrmachtu i zakładające na zajmowanych terenach struktury państwa ukraińskiego. Do służby w milicji byli zobowiązani wszyscy mężczyźni narodowości ukraińskiej w wieku 18-50 lat, z czego część miała służyć zawodowo a pozostali stanowić “dobrowolną” rezerwę na czas mobilizacji. Dowódcami oddziałów mogli być tylko “dobrze znani nacjonaliści”

Pierwszy znany przypadek tworzenia milicji pochodzi z 25 czerwca w miejscowości Młyny, opisany w korespondencji Stećki z Banderą. Według słów tego pierwszego, Żydzi w tej miejscowości mieli umyślnie prowokować Niemców do odwetowych egzekucji na Ukraińcach. W związku z tym, jak pisał Stećko, “tworzymy milicję, która pomoże usuwać Żydów i chronić ludność”

We Lwowie nabór do milicji ruszył 30 czerwca pod kierownictwem Iwana Rawłyka w okolicach katedry św. Jura. Udział w tym brał także Roman Szuchewycz, którego Batalion "Nachtigall" stacjonował w tym samym miejscu. Milicjantów rekrutowano z członków grup marszowych, miejscowych członków OUN oraz, w mniejszości, z byłych milicjantów sowieckich narodowości ukraińskiej (być może zakonspirowanych członków OUN). Jedynie ci ostatni posiadali mundury, z których usunięto sowieckie emblematy zastępując je tryzubami. Pozostali, ubrani po cywilnemu, zakładali na lewy rękaw niebiesko-żółte opaski.

Po ogłoszeniu Aktu odnowienia Państwa Ukraińskiego milicja podporządkowała się rządowi Jarosława Stećki. 2 lipca milicja została operacyjnie podporządkowana władzom niemieckim, na jej czele stanął Jewhen Wreciona.

1 sierpnia milicja została rozwiązana, a rozporządzeniem władz Generalnego Gubernatorstwa z dnia 18 sierpnia 1941 powołano nową formację - Ukraińską Policję Pomocniczą, do której przyjęto zresztą część funkcjonariuszy ukraińskiej milicji. UPP rozpoczęła szkolenie 1 października 1941.

Podobną milicję zorganizowano na terenie Komisariatu Rzeszy Ukraina, w jej skład wchodzili m.in członkowie Kurenia Bukowińskiego i Kurenia Kijowskiego. Milicja ta podlegała władzom bezpieczeństwa Komisariatu.

Zbrodnie milicji ukraińskiej !

Podczas ataku niemieckiego na ZSRR w miejscowościach Galicji Wschodniej i Wołynia doszło do antyżydowskich pogromów. Modus operandi tych akcji najczęściej wyglądał tak, że milicja ukraińska wyłapywała Żydów i przy agresywnej postawie tłumu, który lżył i bił Żydów, doprowadzała ich na miejsce egzekucj.

Po zajęciu Lwowa 30 czerwca 1941 r. przez Niemców milicja ukraińska wzięła udział w pogromach lwowskich. We Lwowie od 2 lipca działała Einsatzgruppe SS-Brigadeführera Otto Rascha i grupa Schöngartha, które zamordowały do 16 lipca ok. 7 000 Żydów

Milicja ukraińska wzięła udział w pogromie w Złoczowie a także w pogromie w Tarnopolu. We Włodzimierzu Wołyńskim i Łucku milicje utworzone przez grupę marszową Mykoły Kłymyszyna wspomagały Niemców przy egzekucjach w lipcu i sierpniu 1941. We Włodzimierzu 5 lipca rozstrzelano 150 osób uznanych za sowieckich aktywistów, 31 lipca 200 Żydów a w sierpniu od 300 do 350. Także w Łucku egzekucje odbyły się 31 lipca.

Milicja wzięła także udział w drugim lwowskim pogromie, tzw. Dniach Petlury (25-27 lipca). W aresztowaniach Żydów dokonywanych w mieszkaniach oprócz milicji uczestniczyli bojówkarze ukraińscy złożeni z chłopów z okolicznych wsi, których Niemcy karmili i poili wódką, a następnie o godzinie 5.00 rano dali sygnał do rozpoczęcia pogromu - bicia i grabieży ludności żydowskiej w mieszkaniach, jej wypędzania na ulicę i zapędzania do więzienia przy ul. Łąckiego.

Ukraińska milicja rozstrzelała także około 100 polskich studentów ze Lwowa.

Literatura

• Grzegorz Mazur, Jerzy Skwara, Jerzy Węgierski - Kronika 2350 dni wojny i okupacji Lwowa, Katowice 2007, ISBN 978-83-86250-49-3