Dokonana 15/16 kwietnia 1944 roku (akcja pacyfikacyjna polskiej ludności cywilnej we wsi Chodaczków Wielki, położonej w powiecie tarnopolskim województwa tarnopolskiego, w wyniku której śmierć poniosło od 250 do 862 osób.

Pacyfikacji dokonali policjanci 4 Pułku Policyjnego SS sformowanego z ukraińskich ochotników do dywizji SS-Galizien.

Chodaczków Wielki liczył w 1943 roku 2800 mieszkańców, w znacznej większości Polaków. Po wzroście nastrojów antypolskich wśród ludności ukraińskiej w 1943 roku, we wsi powołano samoobronę, która skutecznie odparła 3 ataki UPA na początku 1944 roku.

W 15/16 kwietnia 1944 wieś została zajęta przez ukraińskich policjantów z 4. pułku policyjnego SS. Napastnicy przystąpili do systematycznego palenia i niszczenia zabudowań oraz mordowania mieszkańców wsi. Chwytanych palono w zamkniętych chatach i stodołach, do uciekających strzelano. Wrzucano granaty do pomieszczeń, w których ukrywali się ludzie. Oddział pacyfikacyjny nie zniszczył wsi całkowicie; w pewnym momencie akcja została przerwana. Napastnicy zniszczyli większość budynków na ulicach: Dremewka, Długa, Mazurówka, Odetroka, Tarnopolska i Zacerkiew. Ocałały zagrody głównie przy ulicach: Ruska, Cygańska, Zagrody i Zakłąb. Ocalał także kościół i plebania, spalono 520-680 zabudowań.

Oddziały dywizji SS Galizien, szły na pomoc obleganej przez bolszewików twierdzy Tarnopol. Oddziały ukraińskie z SS Galizien, przybyły do Chodaczkowa Wielkiego w nocy. Ukraińcy mieli zamaskowane twarze żółtymi frędzlami aby ich miejscowa ludność nie rozpoznała. Ten fakt świadczy, że mord na ludności cywilnej, był zaplanowany przez Ukraińców z jednostek SS Galizien. Mordercy Ukraińscy strzelali pociskami zapalającymi z udziałem fosforu. Dzieci i starców wrzucali w płonące zabudowania.

Ofiary pochowano w zbiorowej mogile. Po wojnie ocalałych Polaków z Chodaczkowa Wielkiego przesiedlono na tzw. Ziemie Odzyskane. Część z nich zamieszkała w Gajkowie, gdzie na cmentarzu rzymskokatolickim usypali symboliczną mogiłę ofiar zwieńczoną krzyżem. U stóp krzyża znajduje się urna z ziemią zabraną z mogiły w Chodaczkowie. Na miejsce wysiedlonych Polaków w latach 1944-1946 władze przesiedliły z Polski 210 rodzin ukraińskich

Literatura:

• Grzegorz Hryciuk, "Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948", Toruń 2005, ISBN 83-7441-121-X, s.230
• Henryk Komański, Szczepan Siekierka, "Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946", Wrocław 2006, ISBN 83-89684-61-6, ss.362-363, 831-832
• Romuald Niedzielko, Kresowa księga sprawiedliwych 1939-1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA, ISBN 978-83-60464-61-8, Warszawa 2007, s.148
• Ryszard Kotarba, Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w województwie tarnopolskim w latach 1939-1945. Próba bilansu, [w:] Polska-Ukraina: trudne pytania, t.6, s.264
• dr Aleksandrem Kormanem "Nieukarane zbrodnie SS-Galizien z lat 1943-1945" - Londyn 1989