1103
810
854
Stanisław Radkiewicz
Stanisław Radkiewicz
Stanisław Radkiewicz

Stanisław Radkiewicz 19 stycznia 1903 - 13 grudnia 1987, generał dywizji, polski działacz komunistyczny, członek KPP, PZPR, kierownik Resortu Bezpieczeństwa Publicznego, od 1 stycznia 1945 r. do 1954 roku minister bezpieczeństwa publicznego (MBP), od marca 1946 członek Państwowej Komisji Bezpieczeństwa, organizator terroru stalinowskiego w Polsce.

Urodzony we wsi Rozmierki powiat Kosów Poleski, województwo poleskie. Po Traktacie Ryskim powrócił wraz z rodziną (1922) do rodzinnych Rozmierek, jednakże już w 1923 nielegalnie przedostał się do ZSRR, gdzie biuro Polskie Komunistycznej Partii Białorusi skierowało go do Moskwy na "studia" w sekcji polskiej kominternowskiego Uniwersytetu Komunistycznego.

W 1925 został nielegalnie wysłany do Polski jako funkcjonariusz KZMP. Za działalność skierowaną przeciwko suwerenności i niepodległości Polski został aresztowany (1928) i skazany na cztery lata więzienia. Po odbyciu kary podjął działalność w Komunistycznej Partii Polski jako etatowy funkcjonariusz partyjny Cieszył się specjalnymi względami J. Stalina, gdyż obok Jakuba Bermana miał pełnomocnictwa do likwidacji istniejących jeszcze komórek KPP w Polsce.

Po wybuchu II wojny światowej, przedostał się na tereny zajęte przez Armię Czerwoną. Jako obywatel sowiecki i członek WKP(b) pracował jako powiatowy inspektor szkolny w Kosowie Poleskim. Po ataku III Rzeszy na Związek Sowiecki (co nastąpiło 22 czerwca 1941) przedostał się do ZSRR i wstąpił do Armii Czerwonej.

Od 1943 do 1944 roku sekretarz Centralnego Biura Komunistów, członek ZG ZPP, służył w 2 Dywizji Wojska Polskiego. Po powołaniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) stanął na czele wchodzącego w jego struktury Resortu Bezpieczeństwa Publicznego, piastował to stanowisko od lipca 1944 do 1 stycznia 1945 Najważniejsze stanowiska w kierowanym przez niego resorcie objęli funkcjonariusze NKWD i absolwenci kursów w Kujbyszewie oraz członkowie PPR i GL-AL.

Po przekształceniu PKWN w rząd tymczasowy, a RBP w Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, został awansowany do stopnia generała brygady, następnie dywizji i został ministrem BP. Jego zastępcami byli również obywatele sowieccy i członkowie WKP(b): gen. Mojżesz Bobrowicki vel Mieczysław Mietkowski i gen. Natan Gruenspan-Kikiel vel Roman Romkowski.

Od 1945 do 1948 roku członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej (BP KC PPR), a od grudnia 1948 roku członek BP KC Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 24 lutego 1949 był członkiem Komisji Bezpieczeństwa KC PZPR, nadzorującej aparat represji stalinowskich w Polsce.

9 grudnia 1954 roku zdjęty ze stanowiska ministra BP, a w lipcu 1955 r. ustąpił z Biura Politycznego. Mimo że doszło do procesów m.in. Romana Romkowskiego, Józefa Różańskiego i Anatola Fejgina, Radkiewicz pozostał całkowicie bezkarny.

W latach 1960-1968 dyrektor generalny Urzędu Rezerw Państwowych. W 1968 przeszedł na emeryturę, do śmierci był członkiem PZPR . Popierał IV rozbiór Polski, aneksję polskich ziem przez ZSRR na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow oraz ich przymusową depolonizację. Rozpętał terror przeciwko polskiemu podziemiu niepodległościowemu oraz kościołowi katolickiemu, zwolennik pełnej sowietyzacji Polski. Za swą zdradę i zbrodnie nie został do dnia dzisiejszego osądzony.