Ofiary mordów NKWD we Lwowie, więzienie przy Łąckiego, początek lipca 1941.

Masakry więzienne NKWD 1941 - masowe zbrodnie dokonane przez funkcjonariuszy NKWD na więźniach politycznych w więzieniach na okupowanych przez ZSRR terenach Polski, Litwy, Łotwy i Estonii, a także na terenach ZSRR przed 1939 (Mińsk, Orzeł, Winnica) i na szlakach ewakuacji więzień po agresji III Rzeszy na ZSRR 22 czerwca 1941.

Ofiary mordów NKWD we Lwowie, więzienie przy Łąckiego, początek lipca 1941.

W dniu 22 czerwca 1941 r. Biuro Polityczne Komunistycznej Partii (bolszewików) Białorusi podjęło uchwałę, zobowiązującą NKWD BSRR do wykonania wyroków śmierci, wydanych na więźniów, przebywających w więzieniach zachodnich obwodów Białorusi.

Dwa dni później szef NKWD, Ławrientij Beria, polecił rozstrzelać wszystkich więźniów znajdujących się w śledztwie oraz skazanych za "działalność kontrrewolucyjną", "sabotaż gospodarczy", "dywersję" i "działalność antysowiecką". Uruchomiło to lawinę zbrodni na więźniach. Według danych sowieckich z 10 czerwca 1941 r., a więc niemal z przedednia agresji niemieckiej, w kresowych więzieniach przebywało ok. 40 tys. więźniów, w tym:

• w więzieniach tzw. Zachodniej Ukrainy ok. 21 tys. więźniów,
• w więzieniach tzw. Zachodniej Białorusi ok. 16,5 tys.,
• pozostałe ok. 2,5 tys. więźniów znajdowało się w więzieniach na Wileńszczyźnie.

Łącznie zamordowano ok. 35 tys. uwięzionych. Np. Brygidki (więzienie) , więzienie śledcze NKWD - Zamarstynów, więzienie na ulicy Łąckiego we Lwowie tu wymordowano około 7 tys. więźniów, w Łucku ofiarą masakry padło około 2 tys. więźniów, w Wilnie około 2 tys., w Złoczowie około 700, Dubnie około 1000, Prowieniszkach 500 więźniów, oprócz tego w Drohobyczu, Borysławiu, w Czortkowie, Berezweczu, Samborze, Oleszycach, Nadwórnej Brzeżanach. W ciągu tygodnia, w czerwcu 1941 roku NKWD wymordowało w więzieniach co najmniej 14700 więźniów, na szlakach ewakuacyjnych zostało zamordowanych przeszło 20 tysięcy.

We wrześniu-październiku 1941 NKWD wymordowało również więźniów politycznych w więzieniach w głębi RFSRR.

Tzw. Zachodnia Białoruś i Zachodnia Ukraina to stalinowskie nazewnictwo polskich ziem wschodnich II RP siłą wcielonych do ZSRR na mocy Paktu Ribbentrop-Mołotow.