208
209
208
208
Bitwa pod Mławą

Bitwa pod Mławą miała miejsce na północ od Mławy między 1 i 3 września 1939 roku. Była to jedna z pierwszych bitew wojny obronnej Polski i podczas II wojny światowej w ogóle. Walczącymi między sobą siłami były polska Armia Modlin dowodzona przez gen. Emila Krukowicza-Przedrzymirskiego oraz niemiecka 3 Armia pod dowództwem gen. Georga von Küchlera.

1 września główne siły 3 Armii niemieckiej gen. Küchlera rozpoczęły natarcie na Mławę. Tędy wiodła najkrótsza droga z Prus Wschodnich na Warszawę. Broniąca tego kierunku Armia "Modlin" gen. Przedrzymirskiego dysponowała 8 i 20 Dywizją Piechoty, Nowogródzką i Mazowiecką Dywizją Kawalerii oraz oddziałami Obrony Narodowej. Na umocnienia polskie bronione przez 20 Dywizję Piechoty płk. Wilhelma Liszki-Lawicza, uderzyły jednostki I Korpusu i Korpusu "Wodrig" - łącznie 4 dywizje piechoty, Dywizja Pancerna "Kempf" i brygada Kawalerii. Po niepowodzeniu kolejnego natarcia piechoty, Niemcy wprowadzili do akcji czołgi. Po utracie 6 maszyn (z 50) pozostałe zawróciły.

2 września niemiecki 1 Korpus ponawiał bezskuteczne ataki. Korpus "Wodrig" opanował dwa kluczowe punkty polskiej obrony: Żaboklik i Górę Kamieńską. Gen. Küchler przegrupował 3 Armię. Dywizja Pancerna "Kempf" została przesunięta na wschodnie skrzydło polskiej obrony, by zaatakować całą kolumną. Niemcy osiągnęli wielką przewagę.

3 września obrońcy Mławy dalej stawiali zaciekły opór i zatrzymali w ciężkich bojach odziały Korpusu "Wodrig". Na południu odziały płk. Furgalskiego ruszyły do natarcia w 2 rozbieżnych kierunkach: 21 pp na Przasnysz, by odciążyć Mazowiecką BK, a 13 i 32 pp na skrzydło oddziałów niemieckich, atakujących 79 pp pod Mławą. 21 pp płk. Sosabowskiego trafił na niemiecką 2 DP i wśród zaciętych walk postępował naprzód, ale pozbawione wsparcia artylerii, uderzenie załamało się. Gdy w nocy od strony Gruduska nadjechały niemieckie wozy pancerne oba pułki, 13 i 32 rozpoczęły bezładny odwrót. Jedynie 21 pp płk. Sosabowskiego wycofał się w zwartym szyku zbierając po drodze pododdziały rozbitych pułków w kierunku Modlina. Jednostki niemieckie wciąż parły na przód. Przed północą dotarły do Modlina i rozpoczęła się walka o miasto-twierdzę.

4 września wobec niemożliwości utrzymania oskrzydlonych od wschodu pozycji dowództwo polskie zdecydowało się na odwrót 20 Dywizji Piechoty w kierunku Modlina. W odpowiedzi dowództwo niemieckie przeprowadziło zmasowane bombardowania lotnicze wycofujących się oddziałów polskich. 20 DP została zdezorganizowana i dopiero po kilku dniach od dotarcia do odległego o około 100 km Modlina jej gotowość do walki została przywrócona.

Niemiecki sukces pod Mławą umożliwił dowództwu 3 Armii głęboki manewr oskrzydlający całą obronę Warszawy.

13 września dywizje niemieckie dotarły do twierdzy Modlin i Warszawy od wschodu, zamykając okrążenie miasta i twierdzy.

Bitwa pod Mławą - mapa
Mapa Bitwy pod Mławą